Odszedł „Mistrz palety”

Niedawno pożegnaliśmy Władysława Jackiewicza-wybitnego artystę malarza i pedagoga, profesora Akademii sztuk Pięknych w Gdańsku. Twórcę  o „ absolutnie wyzwolonej wyobraźni  lirycznego języka kolorów, przy pomocy których wypowiadał najsubtelniejsze treści uczuciowe, przekazując widzenie świata w sposób dyskretny, skupiony, opanowany.”

Władysław Jackiewicz pochodził z Wileńszczyzny. Urodził się 7 II 1924 w miejscowości Podbrodzie, zaś szkołę powszechną i gimnazjum ukończył w Wilnie. Po wojnie podjął studia w Państwowej Szkole Sztuk Pięknych w Sopocie, które ukończył w 1952 r. (dyplom w pracowni prof. Artura Nachta- Samborskiego).

źródło: Dziennik Bałtycki, Archiwum PP
źródło: Dziennik Bałtycki, Archiwum PP

Już w 1951 r. został zatrudniony na tej uczelni jako asystent. Pracował tu do 1984 r. W latach 1958–1960 prowadził pracownię rysunku wieczornego na Wydziale Malarstwa, od 1960 pracownię malarstwa dla Wydziału Architektury Wnętrz, od 1964 pracownię malarstwa na Wydziale Malarstwa. W latach 1980–1981 w Katedrze Malarstwa i Rysunku prowadził pracownię dla studentów architektury.
W latach 1965–1967 pełnił  funkcję dziekana tego wydziału, 1968-1969 prorektora , a w 1969–1981 rektora uczelni. W 1975 r. został profesorem.

źródło: Dziennik Bałtycki, Archiwum PP
źródło: Dziennik Bałtycki, Archiwum PP

W  twórczości malarskiej Władysława Jackiewicza można wyróżnić różne etapy. Początki pracy twórczej przypadają na okres socrealizmu. Był wówczas utożsamiany z tzw. Szkołą Sopocką, do której zaliczano  artystów-profesorów PWSSP  z ówczesną siedzibą w Sopocie.

Malował wtedy kolorystyczne krajobrazy, także pejzaże ze sztafażem figuralnym np.. „Nowa wieś”, 1952; „Saperzy nad Wisłą”, 1953; „Powrót z połowu”, 1954.
Z tamtego okresu pochodzi słynny obraz pt.”Stalin wśród Mazowsza”, który namalował  wespół z  Bohdanem Borowskim i Rajmundem Pietkiewiczem w 1953 r.

W kolejnym okresie tworzył kubizujące figury np. „Portret”, około 1955; „Portret z kwiatkiem”, 1957  i liryczne, oszczędne pejzaże np. „Katedra”, 1957 .

Następny etap znamionowała    poststkolorystyczna aluzyjna   abstrakcja np.”Podwórko”, 1959; „Pompeja” I i II, „Czarna ryba”, 1960  oraz malarstwo materii  „Kwiat”, 1962; „Ziemia”, 1964.

Dla  połowy lat 60tych XX w. charakterystyczne były obrazy utworzone z  geometrycznych, perspektywicznie ujętych barwnych płaszczyzn („Kompozycja oliwkowa”, „Kompozycja w czerwieni”, „Kompozycja w zieleni”, 1965; Wnętrze, 1969).

Przez wiele lat  malował akty, które znamionował swoisty styl tego artysty. Obrazy te przedstawiały półabstrakcyjną formę o delikatnej, cielistej barwie  i skomplikowanym rysunku w kontraście do barwnego, zróżnicowanego tła.

Jego fascynacja aktem zaczęła się od „Śpiącej Wenus” Giorgione. Inspirowały go także akty Modiglianiego. Mawiał, że maluje ciało kobiety -„najdoskonalszy kształt-jak go Bóg stworzył”. Pokazywał je w sposób dyskretny i delikatny. Nie ukazywał go w sposób dosłowny, zostawiał pole dla wyobraźni widza, zawierał w nim pewną tajemnicę. Każdy akt różnił się od poprzednich. Pierwszy z tej serii obrazów pt.”Ciało” ,powstał w 1973 r. Swoje akty określał mianem „Opowieści o nagości”. Nigdy nie pracował z modelką; pragnął odtworzyć ciało kobiety najlepiej, jak je zapamiętał. Twierdził, że obecność drugiej osoby w pracowni zakłóciłaby jego skupienie, utrudniłaby jego kontemplację sztuki. Dlatego zawsze pracował w samotności.

Władysław Jackiewicz - Akt
Władysław Jackiewicz – Akt

 Mniej znaną sferą twórczości są kompozycje inspirowane włoskim portretem wczesnorenesansowym, tj. profilowe zarysy popiersi o równie skomplikowanej gradacji ciemnych barw i wewnętrznego rysunku.

W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego, powołanego przez Radę Krajową Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON, organizacji politycznej utworzonej w stanie wojennym przez PZPR) w celu propagowania tradycji polskiego oręża i upowszechniania wiedzy o bitwie pod Grunwaldem.

W latach 1985–1989 był prezesem Związku Polskich Artystów Malarzy i Grafików. Był honorowym członkiem  Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki.

źródło: Dziennik Bałtycki, Archiwum PP
źródło: Dziennik Bałtycki, Archiwum PP

Władysław Jackiewicz otrzymał kilka odznaczeń za swoje zasługi dla polskiej kultury: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”.

Inne jego nagrody i wyróżnienia:

1969 rok – nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki
1969 rok – złoty medal w Międzynarodowym Konkursie im. Gaudenzio Ferrari Santhia Italia (Włochy)
1969 rok – Grand Prix, Złote Grono, BWA w Zielonej Górze
1971 rok – nagroda II stopnia Ministra Kultury i Sztuki
1974 rok – nagroda Wojewody Gdańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury
1975 rok – I nagroda, Wizerunek kobiety – Ogólnopolska wystawa , BWA w Sopocie
1980 rok – nagroda prezydenta Gdańska
1980 rok – nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki
1981 rok –  nagroda Prezydenta Miasta Gdańska
1985 rok – nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki
1986 rok – nagroda, Art Festival , Bagdad (Irak)
2004 rok – Pomorska Nagroda Artystyczna
2007 rok – Nagroda im. Kazimierza Ostrowskiego
2012 rok –  Medal św. Wojciecha.

Jego obrazy były wystawiane zarówno w kraju, jak i za granicą. Jego indywidualne wystawy: 1968 – Nowa sieć, Praga

  • 1975 – Palazzo dell Arengario”, Mediolan, (Włochy)
  • 1977 – Instytut Kultury Polskiej”, Sztokholm, (Szwecja)
  • 1982 – Palazzo Bagatti Valsecchi, Mediolan
  • 1986 – Galeria „El” Elbląg
  • 1987 – Zachęta, Warszawa
  • 1988 – XLII Biennale di Venezia, Wenecja, (Włochy)
  • 1990 – Maison des Baillis, Rodermack, (Francja)
  • 1997 – Biuro Wystaw Artystycznych, Gorzów

Uczestniczył w stu kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w kraju i zagranicą.

Z inicjatywy Władysława Jackiewicza  w 2007 r. została otwarta Galeria „Jackiewicz” z siedzibą w Gdańsku przy ul. Mariackiej 50/52. Są w niej wystawiane prace różnych twórców Wybrzeża, głównie wywodzących się z gdańskiej uczelni artystycznej.

Prace Władysława Jackiewicza znajdują się w muzeach w różnych miastach w Polsce np. w Gdańsku, Warszawie, Poznaniu, Łodzi oraz za granicą; również w polskich i zagranicznych kolekcjach prywatnych.

 Zmarł 30 III 2016 r. i został pochowany na cmentarzu w Starogardzie Gdańskim.

Odszedł artysta wielkiego formatu, „mistrz palety”.

Maria Sadurska

Dodaj opinię lub komentarz.