Pożegnaliśmy znanego gdańskiego rzeźbiarza

Niedawno pożegnaliśmy gdańskiego artystę rzeźbiarza, Sławoja Ostrowskiego – autora rzeźb, pomników i tablic pamiątkowych znajdujących się nie tylko w Gdańsku. Zmarł 9 III 2018 r.
Warto przybliżyć Czytelnikom jego sylwetkę oraz  jego twórczość.

Otóż Sławoj Ostrowski urodził się 14 XII 1943 r. w Słupcy (mieście w województwie wielkopolskim). Studiował w gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych (wtedy Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych) na wydziale rzeźby. Dyplom z wyróżnieniem uzyskał w pracowni Alfreda Wiśniewskiego (1916 – 2011) w 1969 r.
W tym samym roku podjął pracę na swej Alma Mater, w pracowni innego pedagoga – rzeźbiarza, Adama Smolany (1921 – 1987).
W latach 1990 – 93 pełnił funkcję prodziekana, 1993 – 96 dziekana,1996 – 2002 prorektora, 2005 – 2012 – dziekana Wydziału Rzeźby.

W latach 1970 – 82 należał do ZPAP, zaś od 1983 był członkiem ZAR. W 1989 r. był organizatorem, a zarazem komisarzem generalnym Międzynarodowego Triennale Rzeźby Portretowej w Sopocie. Zasiadał wielokrotnie w jury ogólnopolskich wystaw i konkursów rzeźbiarskich np. w latach 1992 – 94 był przewodniczącym jury w wystawach rzeźby związanej z ochroną środowiska, BWA, Szczecin, sędzią referentem w konkursie SARP na pomnik upamiętniający Armię Krajową w Krakowie w 1994 r., organizatorem i sekretarzem konkursu na medal upamiętniający obchody 1000 lecia Miasta Gdańska w 1995 r.

Motywem przewodnim w twórczości rzeźbiarskiej tego artysty był człowiek. Wykorzystując różne tworzywo: drewno polichromowane, kamień, brąz tworzył figury, torsy, popiersia, głowy. Wykonał wiele tablic pamiątkowych oraz rzeźb plenerowych oraz pomników znanych postaci. Już w roku, w którym ukończył uczelnię, złożył projekt na konkurs na pomnik W. I. Lenina w Nowej Hucie.

W kolejnych latach brał udział w następujących konkursach (niektóre ze zgłoszonych projektów zostały zrealizowane): 

• konkurs urbanistyczny na Centrum Mokotowa – Zespół, Warszawa, 1970 r.
• konkurs na pomnik M. Kopernika, Frombork, 1972 r.
• konkurs na pomnik J. Wybickiego, Kościerzyna, 1973 r.
• konkurs na statuetkę Światowej Rady Pokoju, Warszawa, 1973 r.
• konkurs na pomnik F. Chopina w Londynie, Warszawa, 1974 r.
• praca naukowo – badawcza typu konkursowego nad zagospodarowaniem ul. Długiej , praca zbiorowa, Gdańsk, 1974 r.
• konkurs na pomnik Stoczniowców, praca zbiorowa, Gdynia (wyróżnienie),
• Ogólnopolski Konkurs na pomnik Wincentego Witosa (wyróżnienie), 1983 r.
• konkurs na pomnik prezydenta Leona Barciszewskiego, Bydgoszczy (I nagroda), 1984 r.
• konkurs na pomnik Ludzi Morza, Szczecinie, 1985 r.
• konkurs na pomnik Antoniego Abrahama, Puck (I nagroda), 1986 r.
• konkurs na popiersie Henryka Wieniawskiego, Warszawa (I nagroda), 1986 r.
• konkurs uczelniany na pomnik Jakuba Wejhera, Gdańsk, 1986 r.
• Ogólnopolski Konkurs na pomnik Zygmunta Krasińskiego w Opinogórze, Warszawa (II nagroda), 1987 r.

Projekty pomników Sławoja Ostrowskiego, które zostały zrealizowane:

• prezydenta Leona Barciszewskiego w Bydgoszczy, 1987 r.
• Antoniego Antoniego Abrahama w Pucku, 1989 r.
• Jakuba Wejhera w Wejherowie, 1990 r.
• pomnik „Ofiar Grudnia 1970” w Gdyni przy Al. Piłsudskiego (współpraca z prof. Ryszardem Semką), 1993 r.
• kamień pamiątkowy poświęcony Dariuszowi Kobzdejowi w Gdańsku, 2000 r. na skwerze jego imienia
• ławeczka Güntera Grassa w Gdańsku, lata 2001/2015 oraz znajdująca się obok fontanna z figurą Tancerki z parasolką – na Placu Wybickiego w Dolnym Wrzeszczu, 2001 r.
• kamień poświęcony Zbigniewowi Herbertowi w Sopocie, 2000 r.
• fontanna „Ptaki wodne” w Górnym Wrzeszczu, przy al. Grunwaldzkiej, 2008 r.
• pomnik „Tym, co nie wrócili z morza”, wyspa Ołowianka, 2007 r.
• pomnik bp. Stanisława Kominka, wyspa Piasek, Wrocław, 2005 r.
• rzeźby plenerowe w parkach: w Gdańsku – Oliwie, Nałęczowie i Warszawie – Ursynowie i Starogardzie Gdańskim
• rzeźba „Korona Himalajów” w Alei Sportu we Władysławowie, (we współpracy z Marzeną i Jackiem Bruzdowicz).

Kamień pamięci Dariusza Kobzdeja

Ławeczka Guntera Grassa

Fontanna „Ptaki wodne”

Fontanna „Tancerka z parasolką”

Tablice pamiątkowe autorstwa tego artysty:

• ku czci Anny Walentynowicz (umieszczona w Gdańsku na budynku przy al. Grunwaldzkiej, w którym mieszkała A. Walentynowicz)
• Macieja Płażyńskiego (w Gdańsku na budynku w , którym znajdowało się biuro M. Płażyńskiego przy ul. Szerokiej)
• Arama Rybickiego (w Gdańsku na budynku przy ul. Sienkiewicza, w którym mieszkał A. Rybicki) – czyli ofiar katastrofy smoleńskiej, 2011 r.
•  tablica upamiętniająca pobyt Józefa Piłsudskiego i gen Kazimierza Sosnkowskiego w gdańskim więzieniu w 1917 r. na fasadzie budynku dawnego Komisariatu RP przy ul. Nowe Ogrody
• tablica ku czci św. Teresy Benedykty, w kościele parafialnym w Swornychgaciach, 1990 r.
• tablica poświęcona prof. Fryderykowi Lorencowi, w Sopocie, 1989 r.
• tablica poświęcona Zbigniewowi Cybulskiemu, w Sopocie, 1995 r.
• tablica poświęcona 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej oraz Ludności Polskiej pomordowanej na Wołyniu 1939/1945, w kościele św. Brygidy Gdańsku, 1994 r.
• tablica poświęcona ks. ks. Jankom, parafia Wygoda 1995 r.

Artysta ten brał udział w wielu wystawach indywidualnych:

• 1974 – Galeria Sień Gdańska, Gdańsk
• Galeria Miejska – Zwingenberg RFN, 1981 r.
• Galeria Spectrum – Franfurt n. Menem RFN, 1981 r.
• Galeria Miejska Nokia, Finlandia, 1984 r.
• Galeria BWA, Gdańsk, 1987 r.
• Galeria ZAR, Kraków, 1988 r.
• Galeria ZAZSRR, Moskwa, 1988 r.
• Centrum Rzeźby, Galeria „Oranżeria”, Orońsko, 1990 r.
• Galeria „Mada”, Karlsruhe, Niemcy, 1993 r.
• Galeria „D’ete”, Sagon en Luberon, Francja, 1994 r.
• Galeria Refektarz, Kartuzy, 2000 r.
• Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, 2003 r.
• Muzeum Rzeźby Współczesnej, Orońsko, 2013 r.
• oraz w wielu zbiorowych zarówno w Polsce, jak i zagranicą.

Przykładowe rzeźby Sławoja Ostrowskiego:

• „Portret S”, 1979 r.
• „Poeta”, 1984 r.
• „Portret prawie rzymski Teresy M”, 1988 r.
• „Portret prof. Jerzego Krechowicza”, 1989/1990 r.
• „Rosjanka”, „Irydion-portret K. Szymanowskiego”, 1990 r.
• „Leżąca”, „Emeryt”, 1990 r.
• „Rewizor”, 1997 r.
• „Kapitan Köpenick”, „Pilot telewizora”, 1999 r.
• „Ecce Homo”, 2000 r.
• „Szara eminencja”, 2012 r.

Osiągnięcia tego artysty były wielokrotnie nagradzane. W 2013 r. otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. Otrzymał także kilkukrotnie Nagrodę Rektora m. in. za: pracę przy rzeźbie na frontonie Wielkiej Zbrojowni oraz za osiągnięcia przy organizacji dla potrzeb Wydziału Malarstwa i Rzeźby. Ponadto uhonorowano Sławoja Ostrowskiego w 1986 r. Złotym Krzyżem Zasługi oraz nagrodą Zasłużony Działacz Kultury M i KS w 1987 r.

Maria Sadurska