Brama StągiewnaBrama Stągiewna, wzniesiona zapewne w latach 1517-1519, została usytuowana w linii umocnień osłaniających od wschodu Wyspę Spichrzów. Dwubasztowy zespół Bramy Stągniewnej, bardzo nietypowy w swej bryle architektonicznej, budzi od dawna zainteresowanie badaczy. Przypuszcza się, że pierwotnie Brama miała stanowić układ trzech baszt flankujących dwa zawarte między nimi przejazdy: potężna baszta środkowa byłaby wówczas obstawiona dwiema mniejszymi. Ostatecznie jednak zrezygnowano z budowy trzeciej baszty – północnej – poprzestając na jednym przejeździe pomiędzy basztą większą zwaną Stągwią, i mniejszą nazywaną Stągiewką. W tym zestawieniu baszta większa, dawniej przykryta tarasem z krenelażem (zębatymi wcięciami na szczycie muru obronnego), stanowiła rodzaj działobitni z baterią artyleryjską, a baszta mniejsza służyła do bezpośredniej osłony przejazdu bramnego i prowadzenia ognia flankowego.

Brama Stągiewna
Baszta większa, czyli Stągiew, wykazuje analogie z rozwiązaniami fortyfikacyjnymi Bliskiego Wschodu, albowiem posiadając kształt wieży, pełniła właściwie rolę bastei, przystosowanej do prowadzenia ostrzału z najwyższej, odsłoniętej platformy. Jednocześnie stanowiła główny punkt obserwacyjny i obronny górujący nad płaskim otoczeniem.

Brama Stągiewna
W XVII w. Bramę Stągiewną przekonstruowano, dodając nad jej przejazdem wiszącą nadbudowę zwieńczoną od strony Nowej Motławy barokowym szczytem, a od strony Wyspy Spichrzów – attyką z „polskim” grzebieniem krenelażowym. Nadbudowa ta nie przetrwała wojen napoleońskich. „Odtworzono” ją podczas remontu Bramy po 1945 r. ale w kształcie niemającym uzasadnienia wobec architektonicznej przeszłości obiektu.

Wirtualna podróż po przedwojennym Gdańsku – opracował Andrzej Ługin

 

 

Dodaj opinię lub komentarz.