Scena z trybunami, zbiornik wodny z tarasem, ogród deszczowy, ciek wodny z mostkami. To tylko część atrakcji w koncepcji rewaloryzacji parku św. Barbary znajdującego się na pozostałościach dawnego założenia pałacowo-parkowego Mniszchów przy Długich Ogrodach i Krowoderskiej.

Rewaloryzacja parku św. Barbary była tematem pracy semestralnej (V semestr) w Sopockiej Szkole Wyższej, Architektura Krajobrazu. Autorami poniższej koncepcji jest Zuzanna Suwiczak i Tomasz Kopecki. Prowadzącymi projekt jest dr hab. inż. arch. Bogna Lipińska i mgr sztuki inż. arch. kraj. Marek Rzepnikowski.

Koncepcja projektowa rewaloryzacji parku św Barbary.
Koncepcja projektowa rewaloryzacji parku św Barbary.

Park św. Barbary znajduje się w historycznej części miasta Gdańska, w dzielnicy Śródmieście – jest to przestrzeń o dużym potencjale, które, z racji na dogodną lokalizację, jest miejscem, na które warto zwrócić uwagę i zagospodarować w atrakcyjny sposób. Celem projektu było stworzenie funkcjonalnej oraz interesującej wizualnie przestrzeni, która stanie się nowym, ciekawym punktem na mapie Gdańska.

Proponowana koncepcja parku opiera się na współczesnym wykorzystaniu elementów ogrodu barokowego, który wraz z rokokowym pałacem znajdował się na tych terenach. Zakłada zachowanie istniejącego drzewostanu, uzupełnienie go o nowe nasadzenia, oraz wprowadzenie dodatkowych, wielobarwnych nasadzeń ozdobnych.

Scena z trybunami, na dalszym planie zbiornik wodny.
Scena z trybunami, na dalszym planie zbiornik wodny.

Założenie opiera się na alejach z nawierzchni biologicznie czynnej, które wprowadzają wrażenie geometrycznego podziału przestrzeni. Od strony ul. św. Barbary powstała strefa kultury i sztuki w postaci sceny z trybunami, stworzonej w oparciu o ideę barokowych teatrów ogrodowych, skrytych w bocznych częściach ogrodów. Przeznaczona na organizację wydarzeń kulturalnych, takich jak kino na świeżym powietrzu, przedstawienia czy wystawy, stanie się miejscem integracji okolicznych mieszkańców oraz przechodniów chcących obcować z kulturą i sztuką oraz przebywać przy tym na świeżym powietrzu.

Ogród Pałacu Mniszchów zgodnie z założeniami barokowej sztuki ogrodowej stanowił jedność kompozycyjną wraz z rokokowym pałacem. Założony wzdłuż alei głównej składał się z charakterystycznych dla epoki parterów, gabinetów oraz rzeźb i urządzeń wodnych. Z czasem, gdy obiekt zmieniał właścicieli, pałac jak i sam ogród zaczął tracić na znaczeniu, a bogata barokowa kompozycja zaczęła nabierać formy swobodnego ogrodu w stylu angielskim. Obecnie po pierwotnej kompozycji pozostały dwa graby oraz lipa będące częścią parku. Ulica Długie Ogrody z lewej strony.
Ogród Pałacu Mniszchów zgodnie z założeniami barokowej sztuki ogrodowej stanowił jedność kompozycyjną wraz z rokokowym pałacem. Założony wzdłuż alei głównej składał się z charakterystycznych dla epoki parterów, gabinetów oraz rzeźb i urządzeń wodnych. Z czasem, gdy obiekt zmieniał właścicieli, pałac, jak i sam ogród, zaczął tracić na znaczeniu a bogata, barokowa kompozycja zaczęła nabierać formy swobodnego ogrodu w stylu angielskim. Obecnie po pierwotnej kompozycji pozostały dwa graby oraz lipa będące częścią parku. Ulica Długie Ogrody z lewej strony.

W dalszej części założenia znajduje się zbiornik wodny z tarasem z drewna modrzewiowego. Podobnie jak w dawnych założeniach ogrodowych, zbiornik stanowić ma impresję lustra odbijającego niebo, natomiast zamontowane wodotryski wprowadzać ruch i dźwięk. Całość otoczona jest przez nasadzenia w postaci różnogatunkowych kompozycji bylinowych oraz zimozielonych, atrakcyjnych przez cały rok.

Zbiornik wodny z nasadzeniami zimozielnymi, punkt centralny i kanał wodny.
Zbiornik wodny z nasadzeniami zimozielnymi, punkt centralny i kanał wodny.

Ze zbiornika poprowadzony został ciek wodny – jego współczesna, swobodna forma wprowadza kontrast dla geometrycznej kompozycji barokowej, dzięki czemu przestrzeń wizualnie nabiera dynamiki. Przez ciek poprowadzą kładki oraz mosty z wielokolorowymi balustradami, które za pomocą promieni słonecznych mają rzucać kolorowe refleksy.

Kompozycja nasadzeń z wielokolorowych kosaćców.
Kompozycja nasadzeń z wielokolorowych kosaćców.

Pomiędzy ciągami pieszymi zostały zaprojektowane wzniesienia z drzewami, pod których cieniem można się schować w upalne dni. Mają one na celu zachęcić na wyjście na trawnik, poza granice wyznaczonej nawierzchni i integrację z przestrzenią.

Punkt centralny w postaci koła, z drzewem pośrodku, uzupełniony o kolorowe nasadzenia, stanowić ma dominantę przestrzeni, miejsce, przy którym można się zatrzymać i odpocząć.

Widok na punkt centralny z ogrodem deszczowym w tle.
Widok na punkt centralny z ogrodem deszczowym w tle.

Ogród deszczowy zaprojektowany od strony ul. Krowoderskiej rozwiązać ma problem zbierającej się wody w tym rejonie. Zasilany jest dodatkowo przez ciek wodny, z którego woda zostaje w tym miejscu oczyszczona przez specjalnie dobrane rośliny hydrofitowe oraz przepompowana z powrotem do zbiornika wodnego.

Ogród deszczowy z drewnianym tarasem i nawierzchnią.
Ogród deszczowy z drewnianym tarasem i nawierzchnią.

Przy ul. Krowoderskiej została wyznaczona przestrzeń na park dla psów, dzięki której okoliczni mieszkańcy zyskają nową przestrzeń przeznaczoną specjalnie dla swoich pupili, a w parku zostanie zachowana czystość.

W roku 1760 ukończono budowę pałacu przy Długich Ogrodach, na zlecenie Jerzego Augusta Mniszcha, zaufanego króla Augusta III. W 1796 r. stał się własnością króla Prus i ten przeznaczył budynek na siedzibę lokalnego gubernatora, a następnie dowódcy gdańskiego garnizonu i taką funkcję pełnił do roku 1905 kiedy został rozebrany z względu na zły stan techniczny oraz wybudowania Komendantury generalnej u zbiegu ulic Silberhütte (Hucisko) i Elisabethwall (dziś Wały Jagiellońskie).
W roku 1760 ukończono budowę pałacu przy Długich Ogrodach, na zlecenie Jerzego Augusta Mniszcha, zaufanego króla Augusta III. W 1796 r. stał się własnością króla Prus i ten przeznaczył budynek na siedzibę lokalnego gubernatora, a następnie dowódcy gdańskiego garnizonu i taką funkcję pełnił do roku 1905, kiedy został rozebrany ze względu na zły stan techniczny oraz wybudowania Komendantury Generalnej u zbiegu ulic Silberhütte (Hucisko) i Elisabethwall (dziś Wały Jagiellońskie).

Zwracając uwagę na interesującą i mało znaną historię tego miejsca, powstał pomysł przedstawienia jej poprzez stworzenie strefy historycznej. Zakłada ona odtworzenie bramy wjazdowej pałacu oraz wyznaczenie miejsca na instalacje pokazujące dawne założenie z wykorzystaniem pozostałości po murze posiadłości.

Widok na ul. Krowoderska od strony Długich Ogrodów - odtworzenie rokokowej bramy wjazdowej dawnej posiadłości Mniszchów.
Widok na ul. Krowoderska od strony Długich Ogrodów – odtworzenie rokokowej bramy wjazdowej dawnej posiadłości Mniszchów.

Gdańsk Strefa Prestiżu, materiały nadesłane

One thought on “Koncepcja zagospodarowania parku św. Barbary

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *