Najstarsza zachowana mapa nawigacyjna Zatoki Gdańskiej pochodzi z 1596 r., inaczej zwana jest mapą Clemensa. Przedstawia ona linię brzegową od Stegny do Rozewia wraz z Półwyspem Helskim. Widać na niej ujścia rzek, rzeźbę terenu, fortyfikacje nadbrzeżne (średniowieczne obwarowania Pucka czy Twierdza Wisłoujście). Ma mocną kolorystykę.

Mapa Clemensa z 1596 r./Wikipedia

Walter Clemens był holenderskim inżynierem i kartografem i w roku 1594 otrzymał 12-letni kontrakt od Rady Miasta. Do jego obowiązków należało dbanie o odpowiednią głębokość torów wodnych przed portem gdańskim oraz konserwacja urządzeń hydrotechnicznych na Żuławach.
Clemens był bardzo dokładny w swojej pracy i ogólnie tak pracowity, że jego sława jako inżyniera wychodziła poza granice kraju. I władcy niemieccy, i król szwedzki zabiegali o zerwanie 12-letniego kontraktu. Clemens nakreślił własnoręcznie wiele map morskich. Dzięki nim można było prześledzić zmiany w delcie Wisły oraz rozwój portu gdańskiego.
Nie tylko Puck i Wisłoujście widać na  mapie z 1596 r., także Sopot i ujścia siedmiu potoków. Sopot miał w sumie ich 11. 10 ujść do morza obecnie nie istnieje (oprócz Swelinii) i nie dlatego, ze potoki cudownie wyparowały, ale rurami poprowadzono je w głąb zatoki całkiem niedawno. Franciszek Mamuszka przypuszczał, że było ich 12.

Mapa znajduje się w Archiwum Państwowym w Gdańsku.

Potoki Sopotu na mapie Clemensa/Projekt Dawny Sopot

Anna Pisarska-Umańska