Kto jeszcze nie był w Krzywym Kole, ten koniecznie powinien tę niewielką miejscowość na turystycznym szlaku Żuław Gdańskich odwiedzić. Znajduje się w niej mały gotycki kościół p.w. Znalezienia Krzyża Świętego, filia parafii w pobliskich Koźlinach.
Poniższy wpis ukazał się na portalu społecznościowym w styczniu 2019 r. Ze względu na jego ponadczasowość zdecydowaliśmy się go opublikować. Całość można znaleźć na stronie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku. Natomiast zdjęcia w tym artykule zostały zrobione przez nas w roku 2015 oraz 2018.
Drewnianą, gotycką kaplicę rozbudowano w XV wieku, była uposażeniem kościoła Św. Katarzyny w Gdańsku, a później filią kościoła w Steblewie. Od połowy XVI do 1945 roku wieku kościół należał do protestantów.
Bliskie powiązania z bogatym, siedemnastowiecznym Gdańskiem sprawiły, że do dziś wnętrze kościoła kryje prawdziwe skarby barokowej sztuki.
Od 2015 roku w kościele p.w. Znalezienia Krzyża Świętego w Krzywym Kole prowadzone są prace konserwatorskie. W latach 2015-16 dzięki ofiarności Parafian oraz dotacjom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków Gdańsku przywrócono dawną świetność ławom i obrazom w zachodniej części kościoła.
Dzięki staraniom pracującego w kościele zespołu konserwatorskiego i księdza Proboszcza, do współfinansowania drugiego etapu – portretów w polichromowanej ramie, udało się zaprosić Niemiecko-Polską Fundację ochrony Zabytków Kultury – Deutsch – Polnische Stiftung Kulturpfelge und Denkmalschutz, która wspierała konserwację ze środków Republiki Federalnej Niemiec.
Niemiecko- Polska Fundacja brała udział w wielu ważnych przedsięwzięciach konserwatorskich na terenie Polski, między innymi w ewangelickich Kościołach Pokoju w Świdnicy i Jaworznie, które zaliczane są do zabytków kultury UNESCO.
W kościele w Krzywym Kole zachowało się pełne, barokowe wyposażenie kościelne pochodzące z 1687 roku. Stan zachowania obiektów nieobjętych jeszcze konserwacją jest bardzo zły. W roku 2016 Komisja Konserwatorska z udziałem Agnieszki Kowalskiej PWKZ ze względu na katastrofalny stan drewnianych podobrazi i części konstrukcyjnych obiektów nadała pracom tryb działań ratunkowych.
Kolejne etapy prac konserwatorskich odsłaniają spod warstw przemalowań ukryte przez niemal trzysta lat przedstawienia i przywracają blask polichromowanym ławom i portretom w zapleckach. Na drzwiczkach ław możemy podziwiać sceny biblijne, dla których źródłem ikonograficznym była Biblia Meriana, nazwiska i gmerki rodowe fundatorów.
Obok nich, na bokach ław, namalowano manierystyczne w charakterze girlandy owocowe. W polichromowanych ramach nad ławami zdobionych girlandami kwietnymi i owocowymi umieszczono portrety świętych, postaci biblijnych ze Starego i Nowego Testamentu. Przedstawienia kobiece w zachodniej części kościoła to personifikacje cnót. Klasa artystyczna portretów świadczy o tym, że zamawiane były przez fundatorów w najlepszych gdańskich warsztatach malarskich.
Już dziś, pomimo że wiele jeszcze zostało do zrobienia, kościół w Krzywym Kole powinien stać się „punktem obowiązkowym” na turystycznym szlaku Żuław Gdańskich i powodem do dumy dla wszystkich mieszkańców gminy Suchy Dąb i Pomorza.
Przy konserwacji zabytków w kościele od 2015 roku pracuje zespół w składzie: mgr Aleksandra Sobczyk, mgr Krzysztof Krajewski, lic. Beata Myśliwiec a pracami stolarskimi zajmował się pan Sławomir Szyszkowski. Proboszczem parafii jest ks. Krzysztof Zdrojewski.
Gdańsk Strefa Prestiżu ze strony Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków
