Niedawno pisałam o nowych pocztówkach z restauracjami i kawiarniami, które znalazły się w zasobach Muzeum Pomorza. Dzisiaj chcę zwrócić uwagę na dwie publikacje, które zostały przez nas zdigitalizowane i zamieszczone na stronach muzeum.

Publikacje nie są obszerne, warto je przeczytać i zapoznać się ze spojrzeniem współczesnych na budowę portu w Gdyni i Polską Marynarkę Wojenną. Są to:

  • Stanisław Łęgowski „Znaczenie morza z punktu widzenia gospodarczego” 1925 r.
  • Olgierd Żukowski „XX lat Polskiej Marynarki Wojennej” 1939 r.

„Znaczenie morza z punktu widzenia gospodarczego” 

Autor Stanisław Łęgowski był inżynierem budowy okrętów i dyrektorem Urzędu Morskiego w Gdyni. Wprawdzie dyplom inżyniera budownictwa okrętowego uzyskał w 1912 w Berlinie, ale był pierwszym Polakiem studiującym w Technische Hochschule w Gdańsku (Politechnika Gdańska), podejmując naukę na Wydziale Budowy Okrętów i Maszyn Okrętowych. Pracę w Gdyni rozpoczął w 1931 r. Inicjował liczne działania propolskie na różnych obszarach. Zginął w Piaśnicy.

W publikacji „Znaczenie morza” inżynier pomija jego aspekty strategiczne, kulturalne, społeczne i wychowawcze, koncentruje się wyłącznie na znaczeniu dla gospodarki. Tak pisze o porcie w Gdańsku:

Nadmierne płace w Gdańsku i brak wszelkiej dobrej chęci i woli ze strony sfer urzędowych i sfer prywatnych w Gdańsku utrudniają ogromnie wykorzystanie tego portu przez Polskę. Znany jest fakt niewpuszczenia swego czasu statku „Giauya” z eksplozywami dla kopalni do Nowego Portu przez policję gdańską. Opór gdański dopuszczenia do Polski ładunków wojskowych podczas inwazji bolszewickiej również ogólnie jest znany. Ciągłe wydalania Polaków, dalej naganka gdańska przeciw polskim skrzynkom pocztowym zbyt są jaskrawe, by trzeba przytaczać dalsze przykłady, że kupiec polski w Gdańsku tylko na trudności napotyka. Aby tego wszystkiego uniknąć, budujemy własny port.

Pamiętajmy, że jest to rok 1925 i Albert Forster jeszcze do Gdańska nie przyjechał! Cała publikacja jest w tym miejscu. Na dalsze strony przechodzi się strzałką u góry (to nowa funkcjonalność w Muzeum Pomorza, łącząca publikacje w całość).

XX lat Polskiej Marynarki Wojennej

Autorem tej broszury jest por. mar. Olgierd Żukowski, redaktor naczelny „Przeglądu Morskiego” w latach 1935-1939. Znajdujemy tam rys historyczny Polskiej Marynarki Wojennej począwszy od „Dekretu o utworzeniu Sekcji Marynarki” z 28 listopada 1918 r., poprzez Flotyllę Wiślaną, zaślubiny z morzem i wojnę polsko-bolszewicką  do zakupu O.R.P. Orzeł.

Z przemówienia marszałka Sejmu Wojciecha Trąpczyńskiego:

Szum Bałtyku – to najpiękniejszy hymn naszej państwowości. Na tym pomorskim skrawku ziemi, na tej wąskiej polskiej taśmie, ciągnącej się pomiędzy wynarodowionymi doszczętnie Prusami Książęcymi a Pomorzem Szczecińskim, stoi przyszłość nasza. Bez owych płuc, otwierających się na wolne morze, Państwo nasze mogłoby egzystować, mogłoby wegetować, ale żyćby nie mogło, bo pozostawałoby zawsze w zależności od sąsiadów. Zapatrzeni w przyszłość Narodu, musimy wlewać w serca młodzieży naszej ów niepowstrzymany pęd do wolnego morza, pęd, który już u ludów starożytnych uchodził za silniejszy nad śmierć. I wobec sąsiadów nie możemy ani na chwili dopuścić wątpliwości, że skrawka tego będziemy bronić do ostatniej kropli krwi.

Całość do przeczytania: w tym miejscu.

Józef Piłsudski: Zwyciężyć i spocząć na laurach to klęska… A prawo i sprawiedliwość bez siły są tylko dziecinną gadaniną”.

Anna Pisarska-Umańska

Dodaj opinię lub komentarz.