W gdańskiej dzielnicy Ujeścisko – Łostowice znajduje się ul. Bergiela. W jej nazwie został popełniony drobny błąd, gdyż patronem tej ulicy jest wiceadmirał polskiej Marynarki Wojennej Konstanty Biergiel, a nie Bergiel.
Warto przybliżyć życiorys wiceadmirała Biergiela oraz jego zasługi, gdyż – jak stwierdził pod koniec lat 80 – tych XX w. pisarz i publicysta Jerzy Pertek – ten „najwyższy pierwotnie stopniem i starszeństwem przedstawiciel Marynarki Wojennej pozostaje w zapomnieniu”.
Konstanty Biergiel urodził się 11 IX 1855 r. w Tule, mieście znajdującym się w obrębie podmoskiewskiego zagłębia węglowego. Był synem Władysława Biergiela i Marii z d. Malewskiej. W 1876 r. ukończył Morski Korpus Kadetów w Petersburgu, zaś w 1908 r. – petersburską Akademię Morską. Podobną drogę zawodową obrali jego dwaj młodsi bracia: Władysław i Aleksander.
Jak podaje Wikipedia, Konstanty Biergiel po ukończeniu petersburskiego Korpusu Kadetów otrzymał stopień miczmana i „został skierowany do służby liniowej i pływał na okrętach różnych klas”. Sześć lat później awansował na lejtnanta. Następnie w stopniu kapitana II rangi (komandora porucznika) dowodził torpedowcami „Noworossijsk” i „Reni”. W dalszych latach służył na stawiaczu min „Bug”, pancernikach „Dwienadcat’ Apostołow” i „Gieorgij Pobiedonosiec” oraz kanonierce „Zaporożec”. W kolejnym roku został attaché morskim w Stambule; potem przez ok. cztery lata był kapitanem pancernika „Czesma”. Przez pewien czas dowodził siłami torpedowymi na Morzu Czarnym.
W 1910 r. awansował na kontradmirała; powierzono mu wtedy dowodzenie amurską flotyllą rzeczną. Trzy lata później otrzymał awans na wiceadmirała. W tej randze pracował w czasie I wojny światowej w Sztabie Generalnym Imperium Rosyjskiego.
W 1919 r. przybył do Warszawy. Wstąpił do Wojska Polskiego. Po weryfikacji został generałem porucznikiem tworzącej się wówczas polskiej Marynarki Wojennej. Wytypowano go jako eksperta, który wraz z delegacją pod przewodnictwem Ignacego Jana Paderewskiego wziął udział w rokowaniach w ramach Konferencji Pokojowej w Wersalu.
W 1920 r. Konstanty Biergiel został pierwszym szefem Polskiej Bazy Morskiej w Cherbourgu. Rok później przeszedł w stan spoczynku. Wtedy wraz z żoną, Anną zamieszkał w Bydgoszczy, w wynajętym mieszkaniu w kamienicy przy ul. Jackowskiego 14. Stamtąd małżonkowie – kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej – przeprowadzili się do okazałej kamienicy przy ul. Mickiewicza 6.
Mieszkając w Bydgoszczy Anna i Konstanty udzielali się społecznie oraz angażowali się w akcje charytatywne. Oboje należeli do Związku Polaków z Kresów Wschodnich, w którym Konstanty Biergiel został członkiem komisji rewizyjnej. Wiceadmirał włączył się również w działalność Ligi Morskiej i Rzecznej, Stowarzyszenia Oficerów w st. Spoczynku, a także koła przyjaciół Harcerskiej Drużyny Morskiej.
Podjął również pracę wykładowcy Tymczasowych Kursów Inżynierskich dla Oficerów w Toruniu (utworzonych w marcu 1921 r.), a następnie w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej (powołanej jesienią rok później w miejsce Tymczasowych Kursów Inżynierskich), przeniesionej we wrześniu 1938 r. do Bydgoszczy. W czasie egzaminów, które odbyły się tam w 1922 r. Konstanty Biergiel powiedział do swoich studentów: „Przysłuchiwałem się uważnie waszym egzaminom, ponieważ pierwszy raz w moim długoletnim życiu marynarza usłyszałem wiedzę morską, wyrażoną po polsku i w terminach polskich. Nieraz mi się marzyła Polska, ale w moich najśmielszych marzeniach nie przypuszczałem, że będziemy mieć polskie morza, polskie okręty i polskich marynarzy” (wspomnienie kmdr. por. Czesława Wnorowskiego przytoczone przez Gizelę Chmielewską).
Wiceadmirał chętnie podtrzymywał kontakty towarzyskie z dawnymi oficerami carskiej armii np. gen. Aleksandrem Karnickim, czy wiceadmirałem Wacławem Kłoczkowskim, od 1927 r. mieszkańcem Bydgoszczy.
Biergiel w przeczuciu nadchodzącej wojny w swej korespondencji do Rady Ministrów, Ministerstwa Przemysłu i Handlu oraz Sztabu Generalnego apelował w sprawie wykorzystania – na wypadek wojny z Niemcami – portów w Rumunii.
W połowie sierpnia 1939 r. Konstanty i Anna Biergielowie przeprowadzili się z Bydgoszczy do miejscowości Gołąbki niedaleko Warszawy (dziś część warszawskiej dzielnicy Ursus), gdzie wiceadmirał zmarł 7 XII 1939 r. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu.
Jak możemy przeczytać w artykule Gizeli Chmielewskiej, zamieszczonym na portalu www.pomorska.pl, zachowały się jedynie dwie, w dodatku słabej jakości fotografie przedstawiające Konstantego Biergiela. Jedna z nich została wykorzystana przez Tadeusza Kryskę – Karskiego i Stanisława Żurakowskiego w ich w publikacji zatytułowanej „Generałowie Polski Niepodległej”, druga z kolei, znalazła się w „Dzienniku Bydgoskim” z 30 IV 1929 r., „jako ilustracja do artykułu o działalności Ligii Morskiej i Rzecznej, o poświęceniu łodzi > Lilia <” (G. Chmielewska).
Wspomnienie o wiceadmirale Konstantym Biergielu napisałam na podstawie następujących źródeł:
- artykuł Gizeli Chmielewskiej, pt. „Adres: Jackowskiego 14, czyli o wiceadmirale Konstantym Biergielu…”, portal www.pomorska.pl,
- Wikipedia
- „Encyklopedia Gdańska”
„Wacławem Kłoczowskim”. Powinno być Wacławem Kłoczkowskim
Dzięki, poprawione.