Otrzymaliśmy pismo z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zamieszczamy je w całości.
Treść listu:
3 października br. wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, Jarosław Sellin zwrócił się do Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z prośbą o wpisanie terenu dawnego Klubu Sportowego Gedania Gdańsk do rejestru zabytków. Jednocześnie wiceminister Sellin zwrócił się do Wojewody Pomorskiego o ustalenie, czy znajdujące się na terenie dawnego klubu sportowego miejsce z urnami z ciałami Polaków z ziemi gdańskiej pomordowanych w latach 1939-45 spełnia wymogi do uznania za grób wojenny i tym samym podlega stosownej opiece prawnej.
„Sokół” i Polska Rada Sportowa
Klub Sportowy Gedania Gdańsk powstał w 1922 r. z inicjatywy grupy piłkarzy Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. 3 października 1926 r. uroczyście poświęcono pierwsze boisko piłkarskie. Rok później powstały wydziały: lekkoatletyczny, tenisowy oraz wydział młodzieży; w kolejnym roku sekcje: bokserska, strzelecka, motocyklowa i sportów zimowych. W latach 1932-1933 Gedania stała się jedną z najlepszych drużyn piłkarskich w Gdańsku. Na początku lat 30. XX w. w Gdańsku powołano Polską Radę Sportową.
Rada wykupiła od „Sokoła” tereny sportowe i doprowadziła do wybudowania okazałego stadionu oraz towarzyszących urządzeń. W tym czasie boisko sportowe wyposażone było w bieżnię lekkoatletyczną i kryte trybuny. Wybudowano także korty tenisowe. W centrum tzw. „polskiego kwartału – „Polenhof” ogniskowało się sportowe i kulturalne życie Polaków.
KS Gedania był miejscem, gdzie odbywały się ważne uroczystości polonijne oraz manifestacje patriotyczne. Wybuch II wojny światowej zakończył działalność KS Gedania. Siedziba klubu została zdemolowana, a dokumenty, pamiątki i trofea – rozgrabione i zniszczone. Książki z biblioteki zostały przez Niemców spalone na stosie przed kościołem. Większość członków klubu, działaczy polonijnych, aresztowano. Było to częścią realizowanego przez hitlerowskie Niemcy planu eksterminacji ludności polskiej na Pomorzu Gdańskim. Aresztowani trafili m.in. do obozu koncentracyjnego Stutthof. Wojnę przeżyli tylko nieliczni.
Ziemia z Westerplatte
Po zakończeniu działań wojennych, już 16 maja 1945 r. odbyło się spotkanie organizacyjne ocalałych z pożogi wojennej Gedanistów w celu reaktywacji klubu. Przedwojenni Polacy z Gdańska nie byli mile widziani przez władze PRL. Traktowano ich podejrzliwie, jako niepewnych politycznie. Klub przez ponad 10 lat nie mógł odzyskać stadionu, wynajmując na działalność sportową obiekty rozsiane po całym mieście. Historyczny teren Gedania odzyskała dopiero w 1957 r. i wówczas ponownie rozpoczęła swoją działalność.
17 września 1972 r., podczas obchodów 50-lecia powstania klubu, koło bramy przy ul. Kościuszki odsłonięto pomnik z tablicą pamiątkową poświęconą pamięci 75 członków Klubu Sportowego Gedania – ofiar hitleryzmu, bojowników o polskość Gdańska. Pod murowanym cokołem wmurowano urny z ziemią przywiezioną przez sztafety Ligi Obrony Kraju z miejsc, w których ginęli Polacy z ziemi gdańskiej: Zaspy, Poczty Polskiej, Westerplatte, Stutthofu, Szymankowa i Piaśnicy.
W 2005 roku stadion został przekazany w użytkowanie wieczyste Stowarzyszeniu KKS Gedania, z przeznaczeniem na prowadzenie działalności sportowej, rekreacyjnej i niezwiązanej z działalnością zarobkową, a następnie Gedanii S.A.
Centrum Informacyjne MKiDN
warto pamiętać oPolnii gdańskiej i sopockiej, nie dajmy tej tradycji zaorać chciwym deweloperom-Gdańszczanin