W świecie, którym postępuje digitalizacja zbiorów, a i kolekcjonerzy chętnie dzielą się swoimi pocztówkami, coraz łatwiej opisać miasto. Ameryki nie odkryję, chciałbym jednak przypomnieć dawną odnogę Kanału Raduni i zilustrować ją tym, co mamy.

Na pewno doskonale znacie dzisiejszy przebieg Kanału Raduni na obszarze Starego Miasta – wzdłuż ulicy Na Piaskach, Wodopój, między Rybakami Górnymi a Dolnymi, aż do Motławy. W okolicy działało sporo młynów – podobno dwadzieścia. Pod numerem pierwszym na ulicy Na Piaskach działał od 1601 roku Młyn Pszeniczny, który spłonął w 1841 roku. Został odbudowany i widoczny jest jeszcze na późniejszym planie Buhsego. Powstawały tartaki, które trzeba było uruchomić. Stworzono więc na ulicy Na Piaskach drugi ciek, który przebiegałby dzisiaj po podwórkach wzdłuż Podwala Staromiejskiego, wzdłuż ulicy Katarzynki, przez Tartaczną i przy budynku dawnego Sierocińca (vis a vis Poczty Polskiej). Pozostały po nim dwie pamiątki – wlot na ulicy Na Piaskach oraz wylot przy nieistniejącej ulicy Krosienka, niedaleko dzisiejszego Muzeum II Wojny (uliczka zaznaczona jest jednak na mapach). Przebieg tego kanału zaznaczam na współczesnej mapie na czerwono.

W pobliżu Sierocińca łączył się on z fosą otaczającą teren Osieka (dlatego ulice Osiek i Stajenna są takie szerokie), natomiast fragment przy samym budynku Sierocińca miałby być nurtem fosy krzyżackiej, otaczającej dawny zamek. Widoczny jest on na jednym ze zdjęć.

Wszystkie te koryta zasypano na przełomie XIX/XX wieku, by móc chociażby stawiać kamienice. Kanały te przypominają o sobie podczas prac archeologicznych. W 2012 roku zapadł się chodnik przy kamienicy Podzamcze 6. „Pod chodnikiem odsłonił się całkiem dobrze zachowany fragment kanału, wyłożony cegłą, a we fragmencie otoczakiem. Ta okolica wyglądała kiedyś zupełnie inaczej. To pokazuje, że Osiek jest obecnie, niestety, zdewastowany urbanistyczne” – opisywał Ludwik Brzuskiewicz, konserwator zabytków.

Ryszard Kopittke

2 thoughts on “Mały Kanał Raduni

Dodaj opinię lub komentarz.