Na dzisiejszej konferencji prasowej tj. 10 października 2019, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej dr Karol Nawrocki wraz z wiceministrem kultury Jarosławem Sellinem zwrócili się z apelem o pomoc w dotarciu do krewnych poległych obrońców Westerplatte.

Odnalezienie osób spokrewnionych z polskimi żołnierzami jest niezbędne dla odzyskania przez nich tożsamości. By zmarłych bohaterów, czekających 80 lat w prowizorycznych mogiłach, godnie pochować pod ich nazwiskami, konieczne jest porównanie materiału genetycznego z odnalezionych szczątków z materiałem pobranym od żyjących lub zmarłych krewnych.

Dyrekcja muzeum prosi, by wszelkie informacje przesyłać na specjalnie utworzony adres: identyfikacja@muzeum1939.pl

Pozyskanie materiału do badań genetycznych od osób żyjących jest nieinwazyjne i polega na pobraniu niewielką pałeczką wymazu z jamy ustnej. Do potwierdzenia tożsamości nie jest wymagany materiał pochodzący od najbliższej rodziny (chociaż taki jest najbardziej miarodajny), warunkiem jest pokrewieństwo. W przypadku nieżyjących już krewnych materiał pobiera się z fragmentu kości zmarłego. Analiza będzie wykonana przez Pomorski Uniwersytet Medyczny, który zajmuje się ustalaniem tożsamości m.in. Żołnierzy Wyklętych. Dzięki ich pracy przywrócono tożsamość szczątkom odnalezionym przez IPN na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku w 2016 roku: Danucie Siedzikównie „Ince” oraz Feliksowi Selmanowiczowi „Zagończykowi”, których pochowano z honorami 28 sierpnia 2016 w Gdańsku.

Podczas konferencji poinformowano również o odkryciu kolejnych szczątków ludzkich w trakcie badań archeologicznych prowadzonych na Westerplatte. Kierownik Oddziału Muzeum II Wojny Światowej Mariusz Wójtowicz-Podhorski oraz kierownik badań archeologicznych Filip Kuczma przedstawili wyniki wykopalisk z ostatnich dni, w ciągu których odsłonięto szczątki trzeciej osoby. Odnalezione przy poległym elementy polskiego wyposażenia wojskowego: pas z ładownicami, części maski przeciwgazowej, but saperski, poświadczają, że szczątki te należą do polskiego żołnierza. Obrażenia widoczne na szczątkach, świadczące o znacznej sile eksplozji, w wyniku której prawdopodobniej nastąpił zgon, wskazują, że mogły one należeć do jednego z członków obsady Wartowni nr 5, zniszczonej podczas nalotu niemieckich bombowców, tzw sztukasów, 2 września 1939.

Badania archeologiczne obejmujące obszar przylegający do Cmentarza Poległych Obrońców Westerplatte, gdzie większość nagrobków to symboliczne pochówki, prowadzone są od 14 września 2019 w ramach V etapu badań. W tym czasie oprócz szczątków trzech osób znaleziono ponad 240 pojedynczych kości i ich fragmentów. Są to pozostałości przeoczone podczas ekshumacji przeprowadzonych przez Niemców w styczniu 1940 roku. To jeszcze nie koniec znalezisk, bowiem już teraz widoczna jest kolejna jama zawierająca fragmenty kości. Trwające badania antropologiczne pozwolą określić minimalną liczbę osób, do których mogły należeć odkryte kości. W przypadku części z nich, być może, dzięki badaniom DNA uda się ustalić, do kogo należały.

przeczytaj: Patrząc w oczy Obrońcy Westerplatte

Jednak, by tego dokonać, należy dotrzeć do krewnych osób, które zginęły podczas obrony Westerplatte. Muzeum II Wojny światowej sporządziło listę osób, których szczątki mogły zostać odnalezione i których rodziny są poszukiwane, są to:

  • Wojciech Najsarek , ur. 22.04.1900 w Jaćmierzu, gm. Zarszyn. Rodzice: Józef, Ludwika z d. Florczak (starszy sierżant rezerwy – zmobilizowany cywil, kolejarz Składnicy)
  • Bronisław Uss, ur. 1920(?) lub 1916(?) w Radziewiczach (?) gm. Iwje (dzisiejsza Białoruś). Rodzice: Michał, Maria z d. Miedziałło (strzelec – 77 pułk piechoty – Lida)
  • Andrzej Kowalczyk, ur. 27.11.1914 w Kietlinie, gm. Radomsko. Rodzice: Antoni, Wiktoria z d. Barankiewicz (kapral – 85 pułk piechoty – Nowa Wilejka)
  • Konstanty Jezierski (Stefan), ur. 20.05.1914 w Krzyżówce, gm. Nowe Miasto nad Pilicą. Rodzice: Antoni, Tekla (starszy strzelec – 2 Batalion Morski Gdynia)
  • Zygmunt Zięba, ur. 8.02.1914 w Porębie Żegoty, gm. Alwernia. Rodzice: Jan, Marianna z d. Sędor (starszy legionista rezerwy – załoga stała Westerplatte, 5 pułk piechoty legionów – Wilno)
  • Władysław Jakubiak, ur. 15.04.1916 w Nowogrodzie Łomżyńskim, woj. podlaskie. Rodzice: Stanisław, Władysława (strzelec – 14 Dywizjon Artylerii Konnej – Białystok)
  • Mieczysław Krzak, ur. 29.01.1915 w Boiska, gm. Solec/Dziurków. Rodzice: Tomasz, Marianna z d. Figura (legionista – 4 pułk piechoty legionów – Kielce)
  • Adolf Petzelt, ur. 17.11.1906 w Kałusz, woj. stanisławowskie (dzisiejsza Ukraina). Rodzice: Edward, Marianna z d. Płoskonka (plutonowy – załoga stała Westerplatte, 5 lub 6 pułk piechoty legionów – Wilno)
  • Bronisław Perucki, ur. 1915? w Rączki, woj. świętokrzyskie (?) Rodzice: Kacper, Katarzyna z d. Gaj (kapral – 77 pułk piechoty – Lida)
  • Jan Gembura, ur. 20.06.1915 w Połągwi, gm. Brody, woj. świętokrzyskie. Rodzice: Józef, Waleria z d. Klepacz (kapral – 4 pułk piechoty legionów – Kielce)
  • Ignacy Zatorski, ur. 1915 (?) w Bugaju, gm. Suchedniów. Rodzice: Andrzej, Marianna (starszy legionista – 4 pułk piechoty legionów – Kielce)
  • Józef Kita, ur. 1915(?) w Sędziszowie, pow. Jędrzejów. Rodzice: Andrzej, Marianna (legionista – 4 pułk piechoty legionów – Kielce)
  • Antoni Piróg, ur. 30.10.1915 w Korwinie (obecnie Holendry) gm. Pierzchnica. Rodzice: Józef, Józefa z d. Stęplowska (starszy legionista – 2 pułk piechoty legionów – Sandomierz; 4 pułk piechoty legionów – Kielce)
  • Władysław Okraszewski (Okrasa), ur. 2.10.1916 w Skolimowie, gm. Konstancin-Jeziorna. Rodzice: Tomasz, Sabina z d. Münch (Minch) (starszy strzelec – 36 pułk piechoty – Warszawa)
  • Jan Czywil, ur. 1915(?) (strzelec – 2 Batalion Morski – Gdynia)
  • Oświęcimski(?) strzelec – Składnica Materiału Intendenckiego 1 w Warszawie
  • Kazimierz Rasiński, ur. 1.02.1902 w Parchocinie, gm. Nowy Korczyn. Rodzice: Józef, Katarzyna z d. Wojtala (sierżant rezerwy – zmobilizowany cywil, załoga stała Westerplatte)

Joanna Jarzęcka-Stąporek