Muzeum Archeologiczne w Gdańsku zaprasza na konferencję naukową „RETRO.ARCHEO.SPEKCJA”, która odbędzie się 21 listopada 2019 roku w Domu Przyrodników przy ulicy Mariackiej 25/26. Tematem konferencji będą archeologiczne straty wojenne Pomorza. Wstęp na wydarzenie jest wolny.
Od 1962 roku Muzeum Archeologiczne w Gdańsku funkcjonuje jako samodzielna instytucja gromadząca zabytki archeologiczne z obszaru Pomorza. Część muzealnych zbiorów pochodzi z Państwowego Muzeum Przyrodniczego i Prehistorycznego (Staatliches Museum für Naturkunde und Vorgeschichte), które działało w Gdańsku przed drugą wojną światową. Niestety wskutek wojennej zawieruchy większość zabytków przepadła – uległa zniszczeniu lub zaginęła. Szacuje się, że straty dotyczące obiektów prehistorycznych sięgają aż 90 procent, co oznacza około 18 tysięcy straconych artefaktów. Do dziś udało się odzyskać niespełna 5 proc. przedwojennej spuścizny.
- przeczytaj: Straty kultury polskiej
Podczas wojny zniszczone zostały także muzealne archiwa. Aby ustalić, co dokładnie było przechowywane w dawnym Gdańsku, trzeba więc szukać w instytucjach zagranicznych. Temu właśnie służyć ma zadanie o nazwie: „Przeprowadzenie kwerendy w celu odtworzenia inwentarza Państwowego Muzeum Przyrodniczego i Prehistorycznego”. Muzeum Archeologiczne w Gdańsku uzyskało dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kwocie 12 660 zł; całkowita wartość zadania wynosi 16 tys. zł.
To pierwsza tak ambitna próba zrekonstruowania inwentarza archeologicznego w Gdańsku. Dotychczas badacze bazowali jedynie na starych publikacjach naukowych, ilustrowanych niewyraźnymi fotografiami albo schematycznymi rysunkami obiektów. Teraz zaplanowano szeroko zakrojone działania w kilkudziesięciu polskich i zagranicznych instytucjach naukowych, takich jak: archiwa państwowe, biblioteki specjalistyczne, muzea czy uniwersytety. Kwerenda zostanie przeprowadzona między innymi w Niemczech, Szwecji i Estonii…
Program konferencji „RETRO.ARCHEO.SPEKCJA.”
- 10:00–10:20 | otwarcie konferencji – Ewa Trawicka, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku
SESJA I
- 10:20–10:40 | „Z dziejów siedziby głównej Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, zwanej Domem Przyrodników” – Marcin Stąporek
- 10:40–11:00 | „Obserwatorium Towarzystwa Przyrodniczego, którego ostatnią siedzibą przed II Wojną Światową był obecny budynek Muzeum Archeologicznego w Gdańsku” – Edith Jurkiewicz-Pilska, emerytowany pracownik Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku
- 11:00–11:20 | „Archeologia w działalności Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku” – dr hab. Tadeusz Grabarczyk
- 11:20–11:40 | dyskusja
- 11:40–12:00 | przerwa
SESJA II
- 12:00–12:20 | „Materiały z epoki kamienia w zbiorach dawnego Muzeum Prowincjonalnego w Gdańsku” – Danuta Król, MAG
- 12:20–12:40 | „Straty wojenne gdańskiej kolekcji zabytków z okresu wczesnej epoki żelaza” – dr Piotr Fudziński, MAG
- 12:40–13:00 | „Malborskie kolekcje zabytków prehistorycznych i ich losy” – Ewa Fudzińska, Muzeum Zamkowe w Malborku i dr Piotr Fudziński, MAG
- 13:00–13:20 | dyskusja
- 13:20–13:40 | przerwa
SESJA III
- 13:40–14:00 | „Prekursor badań nad ceramiką grobową kultury pomorskiej, Gottlieb Michael Berendt – w stulecie śmierci” – dr Mirosław Janusz Hoffmann, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
- 14:00–14:20 | „Archeologia gdańska – aspekty społeczne” – dr Marian Kwapiński
- 14:20–14:40 | „Podsumowanie projektu «Przeprowadzenie kwerendy w celu odtworzenia inwentarza Państwowego Muzeum Przyrodniczego i Prehistorycznego – etap I»” – Kinga Alina Langowska, MAG
- 14:40–15:00 | dyskusja
- 15:00–15:20 | zakończenie konferencji – Kinga Alina Langowska, MAG
Muzeum Archeologiczne, materiały prasowe
od redakcji: Marcin Stąporek – kilka słów o Domu Przyrodników: