Trzeciego stycznia 2017 r. będziemy wspominać pierwszą rocznicę śmierci gdańskiego architekta i konserwatora zabytków, Tadeusza Chrzanowskiego.
Dlatego warto przy tej okazji przedstawić pokrótce jego życiorys oraz osiągnięcia zawodowe.
Otóż Tadeusz Chrzanowski, a właściwie Maciej Tadeusz Piotr Chrzanowski, urodził się 28 X 1932 r. w Warszawie.
Po wojnie wybrał studia na Politechnice Gdańskiej na wydziale architektury. Zaangażował się wówczas w działalność studenckiego teatru Bim-Bom (istniejącego w Gdańsku w latach 1954-1960), w którym wcielał się w role drugoplanowe, a także dokumentował na kliszy działalność tego teatru. Udzielał się również w studenckim klubie „Żak”.
W 1958 r. Tadeusz Chrzanowski został pracownikiem oddziału gdańskiego Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków. W tym czasie był odpowiedzialny za odbudowę szczytów kościoła św. Katarzyny,
Domu Kaznodziejów przy ul. Katarzynki (w którym potem przez wiele lat mieściła się Wojewódzka Przychodnia Endokrynologiczna), Wielkiej Zbrojowni
oraz konserwacją pozostałości murów obronnych Głównego Miasta – ciągu północnego i zachodniego.
W latach 1966-68 był koordynatorem budowy Pomnika Walki i Męczeństwa Stutthof w Sztutowie.
W tym pierwszym okresie zajmował się nadzorowaniem odbudowywanych różnych obiektów w Gdańsku, między innymi przedproży kamienic przy ul. Mariackiej i ul. Św. Ducha.
Jako Wojewódzki Konserwator Zabytków współpracował z gdańskim oddziałem PTTK.
Ponadto rozpoczął starania o odzyskanie dokumentacji sporządzonej w Gdańsku czasie drugiej wojny światowej przez lokalny Sztab Budowlany (celem było zabezpieczanie dóbr kultury na terenie III Rzeszy), którego jednym z ważniejszych pracowników był architekt Peter Jacob Deurer (1897-1960). Dokumentacja ta została sporządzona w pięciu egzemplarzach, z których jeden (składający się z dwudziestu dwóch tomów) przetrwał okres wojny. Dzięki staraniom Tadeusza Chrzanowskiego, syn Petera J. Deurera w 1978 r., Wolfgang (także architekt) przekazał naszemu miastu ten ocalały egzemplarz, który trafił do Archiwum Państwowego w Gdańsku. Określany mianem „dokumentacji Deurera” okazał się niezbędny w czasie różnych prac konserwatorskich prowadzonych w kolejnych latach w Gdańsku. Dzięki niej możliwa stała się chociażby rekonstrukcja wnętrz Domu Uphagena (kamienicy przy ul. Długiej 12) oraz Dworu Artusa.
Jak wspomniałam, w latach 1981-91 ponownie pełnił funkcję Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W tym czasie m.in. nadzorował prace konserwatorskie dotyczące prospektu organowego pochodzącego z kościoła św. Jana (po przeprowadzeniu konserwacji prospekt ten został umieszczony we wnętrzu Kościoła Wniebowzięcia NMP czyli Bazyliki Mariackiej).
W latach 1993-98 kierował z ramienia firmy „Probud” pracami budowlanymi w czasie rewaloryzacji wspomnianej kamienicy zwanej Domem Uphagena przy ul. Długiej (na poniższych zdjęciach). Koordynował także prace konserwatorskie związane z rekonstrukcją wnętrz, tamże z przeznaczeniem na Muzeum Wnętrz Mieszczańskich (otwarte dla publiczności 7 VI 1998 r).
Tadeusz Chrzanowski był członkiem Oddziału Wybrzeże Stowarzyszenia Architektów Polskich (z siedzibą w Dworze Bractwa św. Jerzego – na poniższych zdjęciach) oraz ogólnopolskiego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków w Warszawie (jako członek honorowy).
Tadeusz Chrzanowski to także autor publikacji z zakresu konserwacji zabytków oraz odbudowy Gdańska; między innymi ukazywały się one w biuletynie „Ochrona Zabytków” np. „Problemy estetyczne w konserwacji zabytków ruchomych”, 1980 r.
Był żonaty z Haliną, z domu Gwoździńską (10 V 1938 Borysław – 27 XII 2013 Gdańsk), magistrem inżynierem elektroniki, absolwentką Politechniki Gdańskiej; syn, także magister inżynier elektroniki, mieszka i pracuje w Szczecinie.
Dziękuję za to wspomnienie o wspaniałym Człowieku, którego miałem szczęście poznać. Pamiętam Jego ciepły dom na Biskupiej, cudowną Mamę i małżonkę.
na Biskupiej Górce? pod jakim numerem?