Co wyburzono w roku 2021? Zdaje się, że mniej niż w ubiegłych latach. Póki co, udało się zachować oficynę przy Malczewskiego 98, choć remontu od Gdańskich Nieruchomości raczej nie należy się spodziewać, budynek prywatny z Błońskiej 14, dwie hale stoczniowe z Waszyngtona w Gdyni, czy dom z Gdańskiej 15 w Mikoszewie. Adresów jest więcej.
Przykro jednak stwierdzać, że większość budynków jest rozbieranych bez zezwolenia.
Chociażby ten z Placu Oruńskiego 5. Na początku czerwca wnioskowano o wyburzenie budynku mieszkalnego, a pod koniec miesiąca odmówiono jego rozbiórki. Co więcej, w tym samym miesiącu Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Gdańsku postanowił wszcząć postępowanie administracyjne w sprawie wpisania obiektu do rejestru zabytków. Zgodnie z artykułem 10a ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami ‘Od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna, przy zabytku, którego dotyczy postępowanie, zabrania się prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku’. 21 lipca pozostały po nim jedynie cegły.
Pod koniec września pojawiła się informacja, że do rejestru zabytków ma zostać włączony jeszcze jeden budynek należący do kompleksu koszar przy Słowackiego. Właściciel miał natychmiast rozwiązać umowy dzierżawcom i rozpocząć rozbiórkę dawnych stajni. Na ile informacja jest prawdziwa, nie wiadomo, natomiast budynek faktycznie zniknął. Nie widziałem jednak, by ktokolwiek z wrzeszczańskich miłośników opisał temat.
Miała być przebudowa i wymiana dachu, został fragment ściany… Sprawa jest świeża, trwa ustalanie, czy rozbiórka przy Kościuszki 2a była w pełni legalna. Budynek wpisany jest do ewidencji zabytków. Według planu miejscowego należy „zachować proporcje budynku, kształt dachu oraz elewację od strony Alei Grunwaldzkiej, nowa zabudowa winna nawiązywać gabarytami bryły oraz materiałami elewacyjnymi do dawnego budynku magazynowego. Projektowane elewacje południowo-wschodnia i południowo-zachodnia winny stanowić interpretację formy architektonicznej istniejącego uprzednio obiektu”.
Pierwszym rozebranym domem był bodajże ten, stojący przy Jaśkowej Dolinie 85. W ewidencji zabytków znajdował się budynek gospodarczy z tej działki. O wyburzeniu informował fanpejdż Piecki-Migowo Historia, zamieszczając także archiwalne zdjęcia z komentarzem: Cały zespół domów miał kiedyś adres Piecewska 6. Na zdjęciu widać drogę jeszcze przed remontem. Widać fragment ulicy, która kiedyś była Piecewską, potem Jaśkową Doliną, następnie Kruczkowskiego, a obecnie Matuszewskiego. Około 1972 roku pokryto ją asfaltem. Była w tym miejscu jedyną drogą dojazdową do Piecek, dopóki nie otworzono nowego odcinka Jaśkowej Doliny, prowadzącej do góry na osiedle.
27 września o pożarze w Nowym Porcie informowała telewizja TVP3 Gdańsk. W nocy pożar objął budynek przy ul. Letnickiej 4. Przedwojenny dom leży w miejscu, gdzie nową inwestycję planuje jeden z deweloperów. Ma tam stanąć kilkanaście budynków, a zabytkowy dom – na dostępnych wizualizacjach – w ogóle nie istnieje. Choć z ogniem walczyli strażacy budynek spłonął doszczętnie. Pożar w Nowym Porcie jest jednak inny – bo tu już wstępna opinia strażaków mówi o możliwości celowego podłożenia ognia.
Przy okazji rozbudowy Politechniki Gdańskiej znika zabudowa ulicy Traugutta.
Mnie zaś najbardziej szkoda budynku z Wiślnej 20. Tym samym zniknęły już wszystkie budynki, które stały przy tej ulicy. Według ksiąg adresowych działała tu spółka „Olex” Deutsche Benzin und Petroleum G.m.b.H. Potwierdza to również przedwojenne zdjęcie, na którym widać część szyldu, który wymalowany był na budynku. Firma OLEX została założona 1 lipca 1904 roku w Wiedniu. Początkowo przedmiotem działalności była sprzedaż nafty do celów oświetleniowych głównie dla austriackich i niemieckich przedsiębiorstw kolejowych. Pierwszą stację benzynową firma otworzyła w Hanowerze w 1922 roku. W latach 20. Anglo-Persian Oil Company systematycznie przejmowało udziały w firmie, być może pierwszy człon widoczny na fasadzie budynku oznaczał właśnie British Petroleum Company. Nad oknami pierwszego piętra wymalowano nazwę „Olex” i logo firmy BP. Firma ta do dzisiaj działa pod szyldem BP i prowadzi w Polsce stacje benzynowe.
