Czakram
Czakramy to miejsca na Ziemi, gdzie występuje dobroczynne dla zdrowia człowieka promieniowanie. Słowo to pochodzi od pierwiastka „czar” oraz „kri”, a jego podstawowym znaczeniem jest „koło”, kojarzone z kołem astralnym lub mistycznym. Sztuka wyszukiwania zdrowych terenów pod zabudowę i wykorzystywania pozytywnego działania przyrody towarzyszyła człowiekowi od wieków. Szybki rozwój cywilizacyjny doprowadził do powolnego zatracania kontaktu człowieka z otaczającą go przyrodą. Przed wiekami przywiązywano znacznie większą wagę do umiejętności posługiwania się dobroczynnymi siłami przyrody w codziennym życiu. Dzięki swego rodzaju intuicji oraz harmonii w życiu, człowiek, choć nie wyposażony w odpowiednie narzędzia pomiarowe, potrafił ustalić miejsca, które natura obdarzyła szczególnymi właściwościami. Odnajdywanie miejsc o pozytywnej mocy i umiejętność posługiwania się energią Ziemi dla dobra człowieka nazywa się geomancją. Nie jest to nauka nowa i ma odpowiedniki w wielu kulturach. Nauka i wykorzystywanie naturalnych mocy drzemiących w Ziemi ma głęboką tradycję, począwszy od mitologii hinduskiej, poprzez chińską naukę Feng – Shui (wiatr i woda), kulturę tybetańską, egipską, amerykańskich Indian, na starym kontynencie kończąc.
Łącząc różne hipotezy i mądrości płynące z różnych kultur i wierzeń można odnieść wrażenie, że Ziemia jest żywym organizmem, na powierzchni której istnieją kanały przepływu energii.
Pozytywne promieniowanie miejscach mocy mierzy się w skali Bovisa (BSM). W miejscach, gdzie Ziemia emituje mało jednostek (około 1000 BSM), ludzie zwykle czują się źle. Są rozbici, narzekają na częste bóle głowy i inne przypadłości. Tego typu reakcje często obserwuje się w pobliżu żył wodnych. Korzystny dla człowieka zakres promieniowania zaczyna się od około 6500 jednostek BSM – tyle mniej więcej wynosi promieniowanie aury człowieka w tej skali. Podwyższony poziom promieniowania ziemskiego może powodować poczucie przypływu energii, podwyższonej temperatury, wzrost ciśnienia tętniczego i tętna. Niekiedy u niektórych osób obecność w miejscach mocy wzmaga różnego rodzaju wizje. Obserwatorzy odczuwają różne objawy, przykładowo pocenie się, mrowienie czy nagły przypływ energii. Są to odczucia niemierzalne i trudne do naukowej weryfikacji. W miejscach o szczególnej koncentracji pozytywnej energii promieniowanie wynosi zawsze powyżej 10 000 jednostek BSM. Do takich miejsc należy między innymi oliwska katedra. Intensywność występujących tu oddziaływań sięga 50 000 jednostek Bovisa, a podczas koncertów organowych wzrasta do niemal 70 000 BSM.
Można założyć z dużą dozą pewności, że cystersi zakładając opactwa, dbali o odpowiedni wybór umiejscowienia klasztoru. Dlatego też istnienie miejsca mocy mogło także mieć wpływ lokalizację opactwa.
Położenie czakramu w katedrze oliwskiej może mieć również związek z symboliką chrześcijańską. Jak wcześniej wspomniałem, budowla świątyni jest również symbolicznym odniesieniem do Ciała Chrystusa. Biorąc pod uwagę umiejscowienie w czakramu na planie katedry, widać że znajduje się on we wschodniej części kościoła, a więc w miejscu, kojarzonym z głową Chrystusa. Co ciekawe, w tej perspektywie czakram znajduje się w szczycie głowy, czyli w miejscu, gdzie Hindusi widzieli chakrę czołową. W chakrze czołowej następuje szczytowa iluminacja i końcowa transformacja indywiduum, która jest efektem wznoszenia energii duchowej uśpionej w dolnych częściach ciała. Tak więc energia uśpiona w świecie profanum dąży do sacrum poruszając się w kierunku od zachodu na wschód (od stóp – portal i kruchta, poprzez korpus – nawa główna, do głowy – prezbiterium) – do Światłości Boga. W miejscu, gdzie znajduje się czakram (a więc w szczycie wschodniej części kościoła), energia ta przybiera najdoskonalszą formę – w kulturze Wschodu jest to hinduski lotos o tysiącu płatków lub symboliczna aureola, znana z kultury chrześcijańskiej.
Mijając miejsce mocy powracamy do ciągu ołtarzy ustawionych wzdłuż zewnętrznej ściany obejścia. Uwagę zwraca ołtarz Jezus przed Piłatem, wykonany pod koniec XVII wieku, w okresie opata Michała Antoniego Hackiego. Do budowy użyto marmuru i stiuku. O ile sama budowa ołtarza nie odbiega stylistycznie od innych tego typu obiektów w katedrze, o tyle uwagę przykuwa wykonany na desce dominujący obraz główny. Przedstawiona jest na nim scena sądu nad Chrystusem. Chrystus umęczony siedzi w centralnym punkcie, otoczony przez żydów i arcykapłana Kajfasza. Prawie każdy z członków Wielkiej Rady trzyma w dłoniach napisany wyrok na Jezusa. Jest to scena swoistego sądu, gdzie oskarżyciele żywo gestykulują podczas dyskusji nad wyrokiem. Obraz ten tematycznie łączy się z małym malowidłem w zwieńczeniu, który ukazuje wizję Sądu Ostatecznego rozgrywającego się na oczach założycieli najznamienitszych zakonów (św. Bernarda, św. Franciszka, św. Ignacego Loyoli, św. Dominika).
Następnym ołtarzem jest wykonany z marmuru i alabastru ołtarz św. Andrzeja, pochodzący zapewne z ok. 1594 roku. Ostateczny kształt został mu nadany w połowie XVII wieku. Obrazy w predelli i nastawie są najprawdopodobniej dziełami Hermana Hahna. W predelli umieszczono się podłużny obraz przedstawiający modlitwę Jezusa w Ogrójcu. Powyżej scena pojmania Jezusa. Warto zwrócić szczególną uwagę na mimikę postaci chwytających Chrystusa. Twarze ich są cyniczne i plugawe, kontrastują ze smutnym ale i łagodnym fizys pojmanego. W zwieńczeniu znajdują się trzy rzeźby, od prawej strony: anioł z dzieciątkiem na ręku, anioł z kielichem w dłoni i kapłan Zachariasz z kadzielnicą.
Na ścianie wewnętrznej ambitu, w jego północno – wschodniej części, znajduje się jedna z wielu gotyckich inskrypcji, które widnieją na ścianach katedry.
cdn…
Wojciech Stybor
Copyright © 2005 Wojciech Stybor. All rights reserved.
